ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ

Απ’τα χειρότερα διλλήματα που μπορεί να ζήσει κανείς. Να έχεις τον πατέρα σου 86 Μαΐων, νοσηλευόμενο με εγκεφαλική αιμορραγία, σε ημικωματώδη κατάσταση. Να σιτίζεται με ρινογαστρικό σωλήνα, να λαμβάνει προωθημένη αντιβίωση λόγω του νοσοκομειακού εμπύρετου που απέκτησε κληρονομιά απ’τη μονάδα εντατικής θεραπείας, και η ιστορία να συνεχίζεται για εβδομάδες. Τα εγγόνια ξεκίνησαν σχολείο και χρειάζονται φροντιστήρια, το δάνειο του σπιτιού τρέχει, τα λεφτά τελειώνουν και ο παππούς καλά κρατεί στο νοσοκομείο. Όποτε κάνω επίσκεψη σε αυτό το θάλαμο με πιάνει η ψυχή μου. Απ’τη μία κατανοώ τους συγγενείς που θέλουν να «τελειώσει» μία ώρα νωρίτερα, απ’την άλλη όμως μου κάθεται στο στομάχι η εικόνα της γυναίκας και του γιου του να αρνούνται τη φαρμακευτική αγωγή του παππού. Φανερά ενοχλημένος τους εξήγησα πως αν θέλουν να πεθάνει ας τον πάρουν στο σπίτι. Από τη στιγμή που νοσηλεύεται θα κάνω ό,τι περνά απ’το χέρι μου για να τον κρατήσω στη ζωή (εκτός απ’τη μηχανική υποστήριξη της αναπνοής βέβαια που δεν έχει νόημα εδώ). Δεν έχω ορκιστεί να επιταχύνω το θάνατο ενός ασθενούς είτε με ενεργητική (κάνοντας κάτι που θα τον σκοτώσει), είτε με παθητική ευθανασία (μη κάνοντας κάτι που θα τον σώσει). Η μόνη ερώτηση κάθε φορά είναι «γιατρέ πόσο λέτε να αντέξει ακόμα;» Το θέμα ομολογώ πως είναι και λεπτό και πολύπλοκο. Στο μυαλό των συγγενών από τη μία πλευρά της ζυγαριάς υπάρχουν οι τύψεις και το βάρος συνείδησης που θα αισθανθούν και απ’την άλλη ένα σωρό έμπρακτα ζητήματα κυρίως οικονομικής φύσης που προκύπτουν απ’την παρατεινόμενη νοσηλεία του. Ποιος είναι όμως αυτός που θα αποφασίσει ότι τώρα πρέπει να τερματιστεί η ζωή του παππού;

Δεν ξέρω τι θα έκανα αν ήταν ο πατέρας μου … ίσως και να έπαιρνα τη μοιραία απόφαση διότι γνωρίζω πως ο κυρ-Κώστας είναι περήφανος άνθρωπος και δε θα ήθελε ποτέ να καθηλωθεί στο κρεβάτι του πόνου χωρίς ποιότητα ζωής και με αβέβαιο προσδόκιμο επιβίωσης. Το σίγουρο είναι πως πρέπει να έχεις την ψυχική αντοχή να αντέξεις μια τέτοια επιλογή καθότι ουσιαστικά το παίζεις Θεός και παρεμβαίνεις σε μία απόφασή που δικαιωματικά είναι αποκλειστικά δική Του.

Αναρωτιέμαι πάντως αν ήμουν εγώ στη θέση όχι του συγγενή αλλά του ασθενή, πώς θα αισθανόμουν αν γνώριζα πως το μοναδικό συναίσθημα που θα προκαλούσε στο περιβάλλον ο θάνατός μου ήταν η «ανακούφιση»;